زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

حکم بهره‌مندی از دنیا (قرآن)





آیات قرآن کریم به استفاده از امکانات دنیا، جهت سرای آخرت تاکید دارد.


۱ - بهره مندی از دنیا برای سرای آخرت



وابتغ فیما ءاتـک الله الدار الاخرة ولا تنس نصیبک من الدنیا.." و در آنچه خدا به تو داده، سرای آخرت را بطلب و بهره ات را از دنیا فراموش مکن و همان گونه که خدا به تو نیکی کرده نیکی کن و هرگز در زمین در جستجوی فساد مباش، که خدا مفسدان را دوست ندارد! "
" در آنچه خدا به تو داده است سرای آخرت را جستجو کن" (و ابتغ فیما آتاک الله الدار الآخرة).
اشاره به اینکه مال و ثروت بر خلاف پندار بعضی از کج اندیشان، چیز بدی نیست، مهم آن است که ببینیم در چه مسیری به کار می‌افتد، و اگر بوسیله آن" ابتغاء دار آخرت" شود، چه چیزی از آن بهتر است؟، اگر وسیله‌ای برای غرور و غفلت و ظلم و تجاوز و هوسرانی و هوسبازی گردد، چه چیز از آن بدتر؟! این همان منطقی است که در جمله معروف [امیر المومنین [|امیر مؤمنان]] علی السلام در باره دنیا به روشنی از آن یاد شده است:
من ابصر بها بصرته، و من ابصر الیها اعمته:
" کسی که به دنیا به عنوان یک وسیله بنگرد چشمش را بینا می‌کند، و کسی که به عنوان یک هدف نگاه کند نابینایش خواهد کرد"! .
و قارون کسی بود که با داشتن آن اموال عظیم، قدرت کارهای خیر اجتماعی فراوان داشت ولی چه سود که غرورش اجازه دیدن حقایق را به او نداد.

۲ - بهره مندی به قدر نیاز



بهره مندی از امکانات دنیا به اندازه نیاز، مجاز و مورد ترغیب خداوند است
وابتغ فیما ءاتـک الله الدار الاخرة ولا تنس نصیبک من الدنیا.." و در آنچه خدا به تو داده، سرای آخرت را بطلب و بهره ات را از دنیا فراموش مکن و همان گونه که خدا به تو نیکی کرده نیکی کن و هرگز در زمین در جستجوی فساد مباش، که خدا مفسدان را دوست ندارد! "
در نصیحت دوم افزودند: " سهم و بهره ات را از دنیا فراموش مکن" (و لا تنس نصیبک من الدنیا).
این یک واقعیت است که هر انسان سهم و نصیب محدودی از دنیا دارد، یعنی اموالی که جذب بدن او، یا صرف لباس و مسکن او می‌شود مقدار معینی است، و ما زاد بر آن به هیچوجه قابل جذب نیست و انسان نباید این حقیقت را فراموش کند.
مگر یک نفر چقدر می‌تواند غذا بخورد؟ چه اندازه لباس بپوشد؟ چند مسکن و چند مرکب می‌تواند داشته باشد؟ و به هنگام مردن چند کفن با خود می‌تواند ببرد؟ پس بقیه خواه و ناخواه سهم دیگران است و انسان امانت دار آنها!.
و چه زیبا فرمود: امیر مؤمنان علی ع:
یا بن آدم ما کسبت فوق قوتک فانت فیه خازن لغیرک:
"‌ای فرزند آدم! هر چه بیشتر از مقدار خوراکت بدست می‌آوری خزانه دار دیگران در مورد آن خواهی بود"! تفسیر دیگری برای این جمله در روایات اسلامی و سخنان مفسران دیده می‌شود که با تفسیر فوق قابل جمع است و ممکن است هر دو معنی مراد باشد، (چون استعمال لفظ در اکثر از معنی واحد جایز است)، و آن اینکه:
در معانی الاخبار از" امیر مؤمنان علی" ع در تفسیر جمله و لا تنس نصیبک من الدنیا چنین آمده است:
لا تنس صحتک و قدرتک و فراغک و شبابک و نشاطک ان تطلب بها الآخرة:
" تندرستی و قوت و فراغت و جوانی و نشاطت را فراموش مکن و بوسیله این (پنج نعمت بزرگ) آخرت را بطلب"! طبق این تفسیر جمله فوق هشداری است به همه انسانها که فرصتها و سرمایه‌ها را از دست ندهند که فرصت چون ابر در گذر است.


۳ - پانویس


 
۱. قصص/سوره۲۸، آیه۷۷..    
۲. سید رضی، نهج البلاغه، خطبه ۸۲.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۶، ص۱۵۵.    
۴. قصص/سوره۲۸، آیه۷۷..    
۵. سید رضی، نهج البلاغه، حکمت ۱۹۲.    
۶. تفسیر نورالثقلین، ج۴، ص۱۳۹..    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۶، ص۱۵۵.    


۴ - منبع




مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم بهره‌مندی از دنیا».    


رده‌های این صفحه : بلوغ | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.